بازپرس پرونده کیست؟
بازپرس پرونده در سیستم قضائی ایران، فردی است که تخصص و صلاحیت لازم برای انجام تحقیقات و پیگیری موارد مرتبط با جرمها را دارا میباشد. وظیفه اصلی او عبارت است از اجرای تحقیقات اولیه و بررسی ابتدایی پروندههای جنایی، شناسایی متهمان و ارائه شواهد جهت اقدامات قضائی. او به عنوان بخشی از مقامات قضائی، در همکاری با دادستان، مسئولیت پاسخگویی به شکایتها و پروندههایی که از سوی دادستان به او ارجاع مییابد، را بر عهده دارد.
تخصص بازپرس در تحقیقات و رسیدگی به پروندهها از طریق اطلاعات و مدارک جمعآوری شده نمایان میشود. او تحت نظارت دادستان اقدام به شناسایی مجرمان، تجزیه و تحلیل ادله و شواهد مرتبط با جرمها و حفظ آثار و شواهد جنایی میکند. برای آغاز تحقیقات و پیگیری پروندهها، بازپرس به اخذ اجازه از دادستان نیاز دارد.
از میان وظایف بازپرسی، مواردی چون تشخیص و جمعآوری دلایل جرم، تعیین هویت متهمان و حفظ اثرات جنایی، به عنوان اقدامات اساسی و اساسی او در این دستگاه شناخته میشوند.
به منظور اطلاعات بیشتر در این زمینه و نیز درخواست مشاوره و کسب راهنمایی از وکیل کیفری، میتوانید با موسسه حقوقی وکیل من تماس حاصل نمایید. این موسسه با تخصص و تجربه خود آماده پاسخگویی به نیازهای شما در زمینه حقوقی میباشد.
وظایف بازپرس پرونده چیست؟
بازپرس پرونده در چارچوب نظام کیفری ایران مسئولیتهای متعددی دارد که در ادامه به برخی از مهمترین آنها اشاره خواهد شد:
انجام تحقیقات ابتدایی
زمانی که یک جرم به بازپرس پرونده گزارش میشود یا دادستان پروندهای را به او ارجاع میدهد، بازپرس باید با اخذ اجازه از دادستان، تحقیقات ابتدایی را آغاز کرده و اقدامات لازم برای این مرحله از تحقیقات را انجام دهد. این مرحله شامل جمعآوری شواهد اولیه، تشخیص و جمعآوری اطلاعات اولیه و تعیین نحوه پیگیری پرونده در مراحل بعدی میشود.
تشخیص دلایل ضروری برای کشف جرم
یکی از نقشهای بسیار حیاتی بازپرس پرونده، جمعآوری دلایل مرتبط با وقوع جرم و ارتکاب تخلفات است. او در هنگام انجام تحقیقات اولیه و رسیدگی به پروندهها، سعی در یافتن دلایل و شواهدی دارد که به نقشهبرداری جرم و شناسایی متهمان کمک کنند. این بازپرس، در حوزه قضائی مختص خود، بهعنوان یک فرد با صلاحیت تعقیب و تحقیق درباره جرمها عمل میکند و به همراه دادستان فعالیت میکند. اگرچه او در فرآیند تحقیقات تصمیمگیری نهایی در مورد صدور حکم ندارد، اما نقش اساسی در تهیه ادله جرم و تشخیص مجرمان دارد.
بیطرفی بازپرس در پروندهها
نقش بسیار حیاتی بازپرس پرونده در رسیدگی به پروندهها و بررسی جرمها از اهمیت بالایی برخوردار است. او ملزم به رعایت بیطرفی، عدم تعصب و غرضورزی میباشد و به روشنی و با صداقت تحقیقات مقدماتی را انجام داده و ادله مرتبط با جرم را به دقت جمعآوری میکند. زیرا تصمیمات او در مراحل رسیدگی به پرونده تأثیر بهسزایی در اعمال حکم نهایی دارد، لذا وظیفه او انجام تحقیقات با دقت و دنبال کردن حقیقت با بیطرفی است.
محافظت از شواهد جرم و اطلاعات حیاتی
وظیفه بازپرس پرونده شامل شروع سریع تحقیقات و جلوگیری از از بین رفتن دلایل و مدارک جرم است. در این زمینه، سرعت در عمل کردن امری بسیار حیاتی به حساب میآید. بازپرس پرونده ملزم به هماهنگی دقیق و آغاز سریع تحقیقات است تا بتواند اطلاعات حیاتی را حفظ کرده و از از دست رفتن شواهد جلوگیری نماید.
حفظ پیوستگی تحقیقات
یکی از وظایف اساسی بازپرس پرونده حفظ پیشروی در تحقیقات و پیگیری پرونده میباشد. او مسئولیت دارد حتی در صورت عدم شناسایی متهم یا کمبود شواهد حیاتی برای تایید جرم، به پیشبرد تحقیقات ادامه داده و از توقف آن جلوگیری نماید.
صدور اقدامات حقوقی
بازپرس پرونده دارای اختیار صدور اقدامات حقوقی متنوعی میباشد که شامل اقداماتی نظیر قرار انتقال تحقیق، قرار منع تعقیب، قرار تعقیب موقوفی، قرار مجرمیت و سایر مواردی است که در قانون آیین دادرسی کیفری ذکر شده است. این اقدامات با هدف جلوگیری از از بین رفتن دلایل و شواهد جرم یا کشف نقاط جدید، توسط بازپرس انجام میشوند.
تعلیق فرآیند رسیدگی
در شرایط ویژهای، بازپرس مجاز به تعلیق روند رسیدگی به پرونده و تحقیقات است و پرونده را جهت آرشیو به بایگانی ارسال نماید. این وضعیت در موارد زیر به کار میرود:
۱٫ جرم مورد نظر مستوجب مجازات در محدوده درجه ۴ تا ۸ باشد.
۲٫ هویت متهم هنوز شناسایی نشده باشد.
۳٫ از زمان وقوع جرم دو سال میگذرد.
با تأیید دادستان، بازپرس میتواند رسیدگی به پرونده و تحقیقات را متوقف کرده و پرونده را به بایگانی انتقال دهد. تا موقتی که پرونده در بایگانی قرار دارد، در آینده ممکن است دوباره مورد مطالعه و بررسی قرار گیرد و در صورت لزوم، روند رسیدگی به آن ادامه یابد.
درخواستهای حقوقی
بازپرس پرونده اختیار انجام درخواستهای حقوقی مختلف را دارد که از جمله آنها میتوان به درخواستهای قرار انتقال تحقیق، قرار منع تعقیب، قرار تعقیب موقوفی، قرار مجرمیت و دیگر مواردی که در قانون آیین دادرسی کیفری ذکر شده است اشاره کرد. این درخواستها با هدف جلوگیری از از دست رفتن ادله و شواهد جرم یا کشف نقاط جدید، توسط بازپرس انجام میشوند.
تفاوتهای بازپرس پرونده و قاضی
خلاف تصور عمومی که بر یکسان دانستن وظایف بازپرس پرونده و قاضی مبنی است، این دو سمت از جهات متعددی با یکدیگر تفاوت دارند که در ادامه به بررسی آنها خواهیم پرداخت.
وظایف بازپرس پرونده
وظیفۀ اصلی بازپرس پرونده انجام تحقیقات مقدماتی و ابتدایی درباره وقوع یک جرم میباشد.
اقدامات بازپرس در مرحلۀ دادسرا انجام میشوند و او مسئول تحقیقات در این فاز مهم است.
بازپرس حق تعیین مجازات را ندارد و تصمیمات قضایی نهایی را اعلام نمیکند.
او مجاز به صدور قرارهایی نظیر قرار جلب به دادرسی یا قرار منع تعقیب متهم است، اما تصمیمات قضایی نهایی توسط قاضی صادر میشوند.
وظایف قاضی
قاضی مسئولیت دارد تحقیقات انجام شده را بررسی نموده و بر اساس آنها رأیگیری انجام دهد.
فعالیت قاضی در دادگاه انجام میپذیرد و او مسئول صدور رأیهای قضایی و اعلام تصمیمات نهایی است.
قاضی توانایی صدور رأی و تعیین مجازات را دارد و تصمیمگیری نهایی درباره پروندهها به اختیار اوست.
از منظر مقام و جایگاه، قاضی از بازپرس مقام بالاتری دارد و در مرحله دادگاه نقش اساسیتری دارد. تصمیمات قاضی تأثیر بیشتری در نتیجهی پروندهها و تعیین سرنوشت متهمان دارد، در حالیکه بازپرس بیشتر در مرحله تحقیقات مقدماتی و جمعآوری ادله و شواهد دخیل است.
آیا بازپرس میتواند حکم صادر کند؟
خیر، بازپرس پرونده نهایتاً صلاحیت قضاوت و صدور حکم در هیچ پروندهای را ندارد. وظیفه اصلی او محدود به تحقیقات و جمعآوری ادله درباره پرونده است. در صورتی که نظری درباره مجرمیت فرد مشخص شود، بازپرس میتواند قرار مجرمیت را صادر کرده و سپس پرونده را به دادگاه ارسال نماید تا صدور حکم و تعیین مجازات توسط قاضی انجام شود.
نتیجهگیری
یک نکته مهم در حوزه پروندههای کیفری، وجود پیچیدگیهای قانونی متعدد در مراحل رسیدگی به این پروندهها و ضرورت آشنایی کامل با قوانین کیفری است. به همین دلیل مناسب است که مراحل حقوقی پرونده خود را به موسسه حقوقی وکیل من ارجاع دهید. وکلا با تجربه این گروه به سرعت و با دقت، شکایتنامه شما را تنظیم کرده و مراحل پیگیری آن را تا حصول به نتیجه موفق، به طور جدی دنبال خواهند کرد.
تماس با موسسه حقوقی وکیل من
شما می توانید برای دریافت مشاوره از موسسه حقوقی وکیل من با شماره ۸۷۲۰ ۶۰۰ ۰۹۱۲ تماس بگیرید و یا به بخش تماس با وکیل من مراجعه کنید.