شرایط طلاق توافقی یک نوع از طلاق است که زوجین تمایل دارند با تفاهم از هم جدا شوند و تمام امور مربوط به طلاق را در قالب یک توافق کتبی مشخص کنند. این نوع طلاق به نظرات و اختلافات ممکن در دادگاه و فرآیند طلاق رسمی اجتناب میکند و با توافقهای دقیق و رسمی زوجین انجام میشود. شرایط طلاق توافقی معمولاً شامل مواردی مانند مهریه، نفقه، جهیزیه، حضانت و نفقه فرزندان است.
با طلاق توافقی، زوجین میتوانند بر اساس توافق کتبی خود، تصمیمگیری کنند که زوجه مهریه را در قبال طلاق ببخشد یا کل مبلغ مهریه را دریافت کند یا به تفاهمهای شرایط توافق شده، مهریه پرداخت گردد. همچنین میتوانند در مورد حضانت و دیدار با فرزندان توافق کنند و مسائل دیگری مانند تقسیم اموال مشترک را نیز تنظیم کنند. با انجام توافق کتبی، تمام این موارد در رای دادگاه منعکس میشود و اجرای آن تضمین میشود.
مزیت اصلی طلاق توافقی این است که زوجین از طریق یک توافق دقیق و روشن مشکلات و اختلافات خود را حل میکنند و به روشهای کاملاً قانونی امور را مدیریت میکنند. با این نوع طلاق، نیاز به دادگاه و مراجعه به مراجع قضایی کاهش مییابد و زوجین از فرآیندهای زمانبر و پرهزینه طلاق رسمی اجتناب میکنند.
به عنوان یک مثال، زوجین میتوانند در توافقنامهای تعیین کنند که زن به هنگام طلاق کل مهریه را دریافت کند یا آن را بخشی از مهریه دریافت کند و مابقی را ببخشد. همچنین میتوانند توافق کنند که هزینههای نفقه زن و فرزندان تا زمان معینی پرداخت شود. با انجام این توافقات، زوجین مشکلات خود را به نحو مطلوب حل میکنند و به طور مشترک از این راه طلاق استفاده میکنند.
به همین ترتیب، از معایب طلاق توافقی میتوان به عدم قطعیت بعضی از موارد توافقی اشاره کرد. ممکن است با تغییر شرایط زندگی، توافقات کتبی انجام شده قابل اجرا نباشند یا نیاز به اصلاح داشته باشند. همچنین اگر یکی از طرفین توافق را نقض کند، مشکلات قانونی پیشآید که برای حل آن نیاز به دادگاه و مراجعه به مراجع قضایی میباشد.
همچنین، در برخی موارد ممکن است توافق بین زوجین بهطور کامل از هم جدا نشده باشد و توافقات نهایی راهگشا نباشند. این موارد باعث ایجاد اختلافات جدید میشود و ممکن است به اعتراضات و اختلافات در آینده منجر شود. همچنین، اگر یکی از طرفین توافق را بیانصافی انجام دهد و تعهدات را رعایت نکند، طرف دیگر ممکن است با مشکلات قانونی مواجه شود .به طور کلی، طلاق توافقی با مزایا و معایب خاص خود همراه است که بسته به شرایط هر زوج میتواند یک راه مناسب
برای طلاق باشد. برای اطلاعات دقیقتر و انجام توافقات مشروطه و قانونی، بهتر است با مشاوران حقوقی وکیل من تماس بگیرید.
مدت زمان مورد نیاز طلاق توافقی
طلاق توافقی، به عنوان یک روش جداسازی ازدواج که بر اساس توافق و تفاهم زوجین انجام میشود، میتواند زمان متفاوتی برای انجام مراحل خود نیاز داشته باشد. از آذرماه سال ۹۷ تاکنون، در شهر تهران، امکان انجام مراحل طلاق توافقی بدون نیاز به وکیل و تنها با حضور زوجین وجود دارد. در این روند، ابتدا زوجین باید به سامانه نوبت دهی طلاق مراجعه کرده و یکی از مراکز غربالگری مشاوره را انتخاب کنند. سپس مشاورهها و جلسات تحت نظارت بهزیستی تهران در مدت حداقل ۴۵ روز و ۱ یا ۵ جلسه انجام میشود. تعداد جلسات به شرایط زوجین و مرکز مشاوره بستگی دارد.
پس از اخذ گواهی عدم انصراف از طلاق، در صورت اصرار زوجین به جدایی، دادخواست در دفتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت و به دادگاه خانواده ارسال میشود. متاسفانه پس از شیوع کرونا، جلسات مشاوره تا حدودی تشریفاتی و صوری شدهاند. اما در حال حاضر در تهران، امکان اخذ رای طلاق بدون نیاز به سامانه تصمیم نیز وجود دارد. البته این موضوع ممکن است تا آخر سال ۱۴۰۲ دستخوش تغییرات شود که در این صورت اطلاعات بهروزرسانی خواهند شد و آخرین شرایط طلاق توافقی بهروز میشود.
برای انجام طلاق توافقی، توافق زن و شوهر بر انجام مراحل طلاق اهمیت دارد. همچنین توافق در مورد مهریه، حضانت فرزندان، مقدار نفقه و نحوه و مدت ملاقات نیز بسیار اهمیت دارد. بنابراین، در توافقنامه طلاق توافقی، باید این موارد بهطور کامل و دقیق تعیین شوند.
نکته
توجه داشته باشید که هیچ زوجی بدون رای دادگاه نمیتواند به طور مستقیم به دفتر خانه طلاق مراجعه کند و هیچ دفتر خانهای هم نمیتواند طلاق را بدون رای دادگاه ثبت کند. اقدام به ثبت طلاق بدون رای دادگاه موجب ابطال پروانه شغلی دفترخانه میشود. حتی اگر زوجین خارج از کشور باشند یا طلاق خارجی را دریافت کرده باشند، همچنان این امکان وجود ندارد. بنابراین، طلاق توافقی بدون رای دادگاه امکانپذیر نیست.
رای طلاق توافقی اخذ میشود؟
احتمالاً سوالی برای برخی افراد پیش میآید که چطور و چگونه با وجود اجبار به حضور در مشاوره، رای طلاق توافقی اخذ میشود؟ جواب این است که هیچگونه کار خلاف قانون و مقررات انجام نمیشود. در حال حاضر، بسیاری از شعب خانواده تهران دادخواست طلاق یکطرفه را به طلاق توافقی تبدیل میکنند. این اتفاق فعلاً در تهران به دلیل نیاز به مشاوره برای طلاق توافقی اتفاق نمیافتد. در صورتی که یکی از زوجین بخواهد در مشاوره شرکت نکند، دادخواست طلاق به صورت یکطرفه از جانب زوج یا زوجه در دفتر خدمات قضایی ثبت میشود. سپس پس از ارجاع به شعبه، توافق طرفین به دادگاه رسیدگی کننده اعلام میشود و در نهایت دادگاه، دادنامه را مطابق توافق طرفین یا وکلای آنها صادر میکند. بنابراین مدت زمان دقیق طلاق توافقی ممکن است با توجه به شرایط مختلف، حدود ۱۰ تا ۳۰ روز کاری باشد. این موضوع فقط برای شهر تهران است و ممکن است با توجه به وضعیت و محل دیگر شهرها تفاوت داشته باشد. همچنین باید توجه داشت که از اول اردیبهشت ۱۴۰۲، بخش خانواده مجتمع قضایی شهید باهنر منحل شده و شعب آن به مجتمعهای خانواده یک و دو انتقال داده شده است. پروندههای طلاق به درخواست زن یا مرد و یا با داشتن وکالتنامه طلاق ابتدا از سوی معاون ارجاع به جهت سازش و طولانیکردن مراحل طلاق به شورای حل اختلاف ارجاع میشوند.
با این اوصاف، فقط یک بار حضور زوجین یا کسی که وکالت در طلاق دارد برای امضاء و ثبت توافقها لازم است. اگر سامانه ثنا (ابلاغ الکترونیکی) ثبت نام نکرده باشند، لزوماً یک بار برای داشتن سامانه ثنا به دفتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه میکنند. اگر قبلاً در سامانه مذکور ثبت نام شده باشند، دیگر نیازی به مراجعه به دفتر خدمات قضایی توسط موکلین نیست.
نکته مهم این است که با توجه به الکترونیکی شدن قراردادهای وکالت، زوجین میتوانند بدون حضور فیزیکی در دفتر وکالت و حتی از شهر دیگر به ما وکالت بدهند. برای اطلاعات بیشتر در این مورد و دریافت مشاوره رایگان، میتوانند با ما تماس بگیرند.
در طول مدت و مراحل کار هم فقط در صورت اعلام باکره بودن، زوجه به پزشکی قانونی خواهد رفت و در غیر آن ارائه جواب آزمایش بارداری الزامی است. در بیشتر دادگاههای خانواده تهران آزمایشگاه وجود دارد که زوجه با راهنمایی ما به آنجا برای دادن تست خون مراجعه میکند، مگر اینکه خارج از کشور باشد و یا وکالت طلاق داده باشد. به دلیل شیوع کرونا، بعضی از شعب دادگاه ارائه جواب آزمایش بارداری را موکول به ثبت طلاق در دفترخانه طلاق میکنند که در این صورت نیازی به حضور زوجه نیز در دادگاه مطلقاً نخواهد بود.
قانون طلاق توافقی در سال ۱۴۰۲
با توجه به تغییرات و به روزرسانیها در موضوع طلاق توافقی در سال ۱۴۰۲، قانون جدیدی برای طلاق توافقی ارائه نشده است و بخشنامههای اشارهشده همگی قدیمی هستند و برای جلب توجه بهروزرسانی نیستند. هرگونه سؤال و ابهامی که دارید میتوانید با ما تماس بگیرید تا اطلاعات روز و دقیقتری را از ما دریافت کنید.
در حال حاضر، طلاق توافقی به رویههای چند سال اخیر ادامه دارد و بسته به شهرستان یا منطقه ممکن است قوانین و رویهها کمی متفاوت باشند. برای درخواست طلاق توافقی، زوجها به مشاوره بهزیستی مراجعه میکنند و پس از اخذ گواهی عدم انصراف از طلاق، امکان تبدیل طلاق به توافقی وجود دارد. همچنین در برخی از شهرستانها، طلاق یکطرفه هم از طریق سامانه تصمیم انجام میشود و ممکن است در آینده نیاز به مشاوره برای این نوع طلاق هم وجود داشته باشد.
به طور کلی، با توجه به پیچیدگیها و تغییرات ممکن در قوانین، همواره منصوبه به روزرسانی و اطلاعات بهروز میتواند متغیر باشد. بنابراین، برای کسب اطلاعات دقیقتر و بروزرسانیها، میتوانید با ما تماس بگیرید تا از آخرین وضعیت مطلع شوید.
مدارک لازم برای طلاق توافقی عبارتند از:
۱٫ عقدنامه یا رونوشت ازدواج: این مدرک نشان دهنده ازدواج زوجین است و در صورت نداشتن عقدنامه، میتوان با مراجعه به دفترخانه ازدواج، رونوشت ازدواج را اخذ کرد.
۲٫ شناسنامه و کارت ملی زوجین: این مدارک هویتی برای تایید هویت زوجین در مراحل طلاق توافقی الزامی است.
۳٫ ثبت نام در سامانه ابلاغ الکترونیک (ثنا): سامانه ثنا یا ابلاغ الکترونیکی، یک سامانه اطلاعاتی است که در طلاق توافقی نیاز به ثبت نام در آن دارید.
اگر کارت ملی زوجین در دسترس نباشد، اما شماره ملی آنها موجود باشد، این اطلاعات کفایت میکند. همچنین اگر یکی از زوجین وکالت طلاق از دیگری داشته باشد، لازم نیست دوباره ثبت نام کند، مگر اینکه مشترکین در سامانه ثنا به دلیل کهولت سن، بیماری یا خارج از کشور بودن، امکان ثبت نام نداشته باشند.
اگر وکالت طلاق وجود داشته باشد، این مدرک باید به مدارک طلاق توافقی ضمیمه شود. مگر اینکه وکالت ضمن در طلاق به صورت شرط ضمن عقد و در سند ازدواج باشد.
در صورتی که از سامانه تصمیم برای ثبت دادخواست طلاق توافقی استفاده شده باشد، باید گواهی عدم انصراف از طلاق را نیز به دادخواست ضمیمه کنید تا دادخواست ارجاع شود. اما همانطور که عرض شده است، روند طلاق توافقی بدون وکیل نیاز به حضور طرفی که وکیل دارد ندارد.
نکتهی مهم این است که تا قبل از صدور رای (گواهی عدم امکان سازش) هر کدام از زوجین حتی اگر توافقنامه، وکالتنامه یا دادخواست را امضاء کرده باشند، در صورت پشیمانی رای طلاق توافقی صادر نمیشود. اما پس از صدور رای طلاق تفاهمی بر طبق مواد ۳۵ و ۳۶ قانون حمایت خانواده، اگر زوج مرد پشیمان شود و به دفترخانه برای ثبت طلاق نیاید، امکان ثبت طلاق وجود نخواهد داشت مگر این که زن از مرد در ضمن رای دادگاه یا به صورت وکالت در طلاق (حق طلاق) وکالت در مراجعه به دفترخانه برای ثبت طلاق داشته باشد.
اگر زوجه (زن) بعد از صدور رای طلاق توافقی (گواهی عدم امکان سازش) پشیمان شود، زوج میتواند بدون حضور او به یکی از دفاتر ثبت طلاق مراجعه کند و طلاق را ثبت نماید. در صورتی که طلاق خلعی باشد، زن میتواند در ایام عده (سه ظهر) از زمان ثبت طلاق به آنچه بذل کرده از مهریه یا غیر آن، مراجعه کند.
در عمل، اگر زوجه یا وکیل او در دفترخانه طلاق برای ثبت حاضر نشوند، محضر طلاق از شعبهای که رای را صادر کرده، در این خصوص استعلام میکند و عمده محاکم خانواده اجازه ثبت طلاق بدون رضایت زوجه را نمیدهند، اگرچه قانون این اجازه را داده است و قاضی و سردفتر تخلفی مرتکب نمیشوند.
در طلاق توافقی خلعی، اگر زن باکره و یا یائسه نباشد، از فاصله ثبت طلاق تا پایان عده میتواند به آنچه بذل کرده رجوع کند. برای جلوگیری از این کار، میبایستی از دادگاه درخواست کنید که در رای گنجانده شود که زن حق رجوع به مابذل (آنچه را که بذل کرده) را از خود ساقط کرده است (اصطلاح حقوقی است) و یا اینکه مهریه را ابراء کند.
اگر واقعاً مهریه را دریافت نکردید و یا سند رسمی اقرار به دریافت مهریه ندادهاید، در اعلام توافقها و یا صورتجلسه دادگاه و وکیل ننویسید که مهریه را دریافت کردهاید، زیرا ممکن است به هر دلیلی طلاق انجام نشود، اما از نوشتهای که زوجه داده یا امضاء کرده مبنی بر دریافت مهریه، سوء استفاده شود.
در طلاق توافقی خلعی، اگر زن باکره (دوشیزه) باشد، دادگاههای تهران فقط گواهی بکارت پزشکی قانونی را معتبر میدانند. اگر باکره نباشد، صرف جواب آزمایش بارداری کفایت میکند. مگر اینکه زن یائسه باشد، سن ملاک در یائسگی ۵۰ سال است. اگر زوجه باردار و دارای حمل باشد، این موضوع هیچ مانعی برای صدور حکم طلاق نخواهد داشت.
قرارداد الکترونیک وکالت و سامانه ثنا به منظور تسهیل و اتمام مراحل طلاق توافقی و هر نوع پرونده دیگری در دادگاه استفاده میشود. افرادی که میخواهند پروندهای را در دادگاه داشته باشند، از جمله شرایط طلاق توافقی، باید در سامانه ثبتنام کنند. حتی اگر عضویت آنها مربوط به سالهای قبل باشد، باز هم باید این اقدام را انجام دهند. در مورد طلاق هم، این اجبار وجود دارد و زن و شوهر حتی با داشتن وکیل باید شماره ملی آنها در سامانه ثنا ثبت شده باشد. ثبتنام نیز بسیار راحت است، میتوانید به نزدیکترین دفتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کنید یا از طریق سایت عدل ایران ثبتنام را آنلاین انجام دهید.
ممکن است برای برخی افراد سوال باشد که در مواردی که وکالت طلاق وجود دارد و همسر خارج از کشور است و یا همکاری نمیکند، چه باید کرد؟ اما نگران نباشید، این موضوع نیز به راحتی توسط وکیل انجام میشود. همانطور که میدانید، زن نیز به مرد میتواند وکالت برای طلاق بدهد. از این موارد چه اینکه وکالت در خارج از کشور تنظیم شده باشد یا در دفتر اسناد رسمی داخل کشور. با وجود این مسئله، هر زن و شوهری میتوانند به هر شخصی، حتی به همسر خود، وکالت برای طلاق بدهند. فقط ثبت درخواست طلاق توافقی به معنای تفویض وکالت به وکیل رسمی دادگستری است.
خوشبختانه با جمع شدن ابلاغهای قدیمی و راهاندازی ابلاغ الکترونیک (سامانه ثنا)، گام موثری توسط قوه قضاییه برداشته شده است. از طریق قرارداد الکترونیک وکالت، با درخواست وکالت در موضوع خاص، مثلاً طلاق، از سوی وکیل کدی به موکل ارسال میشود. سپس با اعلام آن کد به وکیل، قرارداد وکالت ثبت میشود. مضافاً، موکل هر زمان که بخواهد، میتواند از مفاد قرارداد و مراحل رسیدگی به پرونده خود مطلع شود. بنابراین، اگر موکل خارج از کشور ثنا ثبتنام نکرده باشد، مهم نیست و ثبتنام وکیل محضری او در طلاق در سامانه ثنا کفایت میکند.
به این توضیح الزامی است که حضور حضوری موکل در دفتر وکالت از بین رفته است. اگرچه بهتر است برای امضاء توافقنامه طلاق توافقی، زوجین حضور پیدا کنند، اما با وجود قرارداد الکترونیک وکالت، مثلاً میتوان از شهرستان به وکیل طلاق در تهران وکالت داد. در این اواخر، خیلی از موکلین که به هر دلیلی علاقه دارند مراحل طلاق توافقی در تهران و توسط وکلای پارسای انجام شود، از طریق تلفن و سامانه ثنا و قرارداد الکترونیک به وکیل وکالت میدهند و نیاز به حضور ایشان در تهران نیست. پس اگر در شهرستان زن و شوهر توافق کنند، میتوانند به وکیل طلاق در تهران وکالت دهند بدون حضور فیزیکی خودشان.
دریافت مشاوره
شما می توانید برای دریافت مشاوره از وکیل من با شماره ۸۷۲۰ ۶۰۰ ۰۹۱۲ تماس بگیرید و یا به بخش تماس با وکیل من مراجعه کنید.