طلاق به دلیل بیماری همسر

روش طلاق به دلیل بیماری همسر به این صورت است که زوجه می‌بایست با استناد به یکی از بیماری‌های صعب‌العلاج که باعث اختلال در زندگی مشترک می‌شود، دادخواست طلاق را به دادگاه ارائه دهد. اگرچه مرد برای طلاق دادن از زوجه، لازم نیست به این بیماری‌ها استناد کند.

لیست بیماری‌های صعب‌العلاج در قانون مشخص نشده است، اما منظور از این عبارت هر بیماری است که دارای مدت‌زمان طولانی و درمان دشواری است و منجر به اختلال در زندگی مشترک می‌شود.

طلاق، به سه روش طلاق توافقی، طلاق از سوی زن و طلاق از سوی مرد، قابل انجام است، هر یک از این روش‌ها دارای شرایط وضعی خود هستند. به عنوان نمونه، مرد می‌تواند در هر زمانی به تشخیص خود، همسر خود را طلاق دهد. اما زن برای جدا شدن از همسر خود، باید حق طلاق را داشته یا به دلیل موجهی برای طلاق ارائه دهد.

پس، سوالی که مطرح می‌شود این است که آیا بیماری همسر می‌تواند به عنوان یک دلیل موجه برای طلاق مطرح شود؟ و اگر پاسخ مثبت باشد، چگونه شرایط و مراحل این نوع طلاق تعیین می‌شوند؟ به علتی که بیماری‌های صعب‌العلاج در برخی موارد می‌توانند به عواقب نامطلوب در زندگی زوجین منجر شوند، ضرورت دارد تا اثرات این بیماری‌ها در رابطه با طلاق از طرف زن و مرد مورد ارزیابی قرار گیرد. این تجزیه و تحلیل می‌تواند زوجین را در صورت لزوم قادر به ارائه دلیل موجه و شفاف برای جدا شدن کند.

بدین منظور، در ادامه به بررسی شرایط و نحوه اجرای طلاق به دلیل بیماری همسر می‌پردازیم و پیامدهای آن را تبیین خواهیم کرد. همچنین، لیستی از بیماری‌های صعب‌العلاج که ممکن است به عنوان دلیل طلاق مورد استفاده قرار گیرند، آورده شده و روند تعیین مهریه در این نوع طلاق را توضیح خواهیم داد. در پایان، به تشریح مواردی چون طلاق به علت بیماری ام‌اس و حکم طلاق زن وسواسی نیز خواهیم پرداخت.

شرایط طلاق به علت بیماری همسر

قبل از بررسی شرایط و روند طلاق به دلیل بیماری همسر، به لحاظ قانونی لازم است توجه داشت که در ایران، حق طلاق اصولاً به مرد تعلق دارد و مرد می‌تواند در هر زمان که بخواهد، به دلایل خود، زن را طلاق دهد. در این میان، مرد برای طلاق دادن به زن محدودیتی ندارد و با پرداخت حقوق مالی مربوطه، می‌تواند از راه قانونی، طلاق را صورت دهد.

اما برای بانوان، فرصت جدا شدن از همسرشان فقط در صورت داشتن دلایل موجه قانونی ممکن است. به عبارتی، زن تنها زمانی می‌تواند از همسر خود جدا شود که یکی از موارد زیر برقرار باشد: حق طلاق داشته باشد، زندگی مشترک به علتی به سختی برآمده باشد، یک یا چند شرط تعیین شده در قرارداد ازدواج نقض شده باشد، یا اگر همسر (مرد) به یک بیماری صعب‌العلاج مبتلا باشد که منجر به تخریب زندگی مشترک آن‌ها گردد. بنابراین، مشخص است که در موارد طلاق از طرف زن، استفاده از بیماری‌های صعب‌العلاج به مراتب اهمیت بیشتری دارد.

طبق بند ۵ ماده ۱۱۳۰ قانون مدنی، شرایط طلاق از سوی زن به دلیل بیماری همسر به شرح زیر ذکر شده است: اگر مرد به بیماری‌های صعب‌العلاج روانی، ساری یا سایر بیماری‌های صعب‌العلاجی که زندگی مشترک را تحت تأثیر قرار داده و عسر و حرجی برای زوجه ایجاد کند، مبتلا باشد، زن می‌تواند تقاضای طلاق را ارائه دهد.

بنابراین، در مقابل مردان که در صورت بیماری زن نیز شرایط طلاق را دارند، زن توانایی جدا شدن به دلیل بیماری همسر را دارد تا زمانی که مرد به بیماری جسمی یا روانی صعب‌العلاج مبتلا شده باشد و این بیماری به طور مشهود زندگی مشترک را به وسیله ایجاد عسر و حرج مختل کند. در غیر این صورت، اثبات عسر و حرج برای طلاق از این طریق ممکن نیست.

روش طلاق به دلیل بیماری همسر

در بخش قبل، شرایط مورد نیاز برای طلاق به دلیل بیماری همسر را بررسی کردیم. طبق مقررات قانون مدنی، طلاق به علت بیماری در آنجا که بیماری صعب‌العلاج باشد و اثرات آن بر زندگی مشترک مشهود باشد، منجر به ایجاد حق طلاق برای زن می‌شود. اکنون سوالی که پیش می‌آید، این است که چگونه مراحل طلاق به دلیل بیماری همسر پیش می‌رود؟

در پاسخ به این سوال، باید ذکر کرد که زن برای اخذ طلاق از همسر بیمار خود، ابتدا باید دادخواست طلاق را تهیه و با حضور در یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و پرداخت هزینه‌های مربوطه، دادخواست خود را ثبت کند. همچنین، تمام مدارک و سند‌هایی که به وجود بیماری صعب‌العلاج همسر اشاره دارند، در این دادخواست ضمیمه شود.

نحوه طلاق از طرف مرد به دلیل بیماری همسر نیز به این شکل است که مرد باید دادخواست طلاق خود را به دادگاه ارائه داده و پس از طی مراحل مرتبط با طلاق از سوی مرد که شامل مشاوره‌های طلاق و سایر مراحل است، گواهی عدم سازش دریافت کند. سپس با مراجعه به دفترخانه ازدواج و طلاق، می‌تواند اقدام به طلاق از زوجه خود کند.

لازم به ذکر است که در خصوص نحوه طلاق به دلیل بیماری همسر، باید به این نکته نیز اشاره کنیم که در برخی موارد، بیماری همسر می‌تواند بهانه‌ای برای فسخ نکاح نیز باشد. این فسخ نکاح با طلاق از نظر آثار قانونی متفاوت است. به موجب مقررات قانون مدنی، عدم اطلاع از بیماری‌هایی که حین عقد وجود داشته و تحت درمان قرار داشته باشند، می‌تواند حق فسخ نکاح را به زن یا مرد اعطا کند.

در این حالت، روند فسخ نکاح به دلیل بیماری همسر به این صورت است که فردی که حق فسخ ازدواج را دارد، باید به‌صورت سریع و با ارائه اظهارنامه به طرف مقابل، اعلام کند که ازدواج را فسخ کرده است. باید توجه داشت که برای انجام این عمل نیز نیاز به مراجعه به دادگاه و ارائه دلایل و مستنداتی است که شرایط فسخ نکاح را تائید کنند.

اثرات طلاق به دلیل بیماری همسر

طبق مقررات قانون مدنی، وجود بیماری در یکی از زوجین می‌تواند به دو شکل به طلاق یا فسخ نکاح منجر شود، که این دو به تفاوت‌های خاص خود دارند و آثار حاصل از آنها نیز متفاوت است. به همین دلیل، در این قسمت قصد داریم تا به بررسی اثرات طلاق به دلیل بیماری همسر بپردازیم.

همانطور که اشاره شد، فسخ نکاح حقی است که به زوجین اجازه می‌دهد در صورتی که طرف مقابل عیوبی را در حین عقد اعلام نکرده باشد، از ادامه ازدواج منصرف شوند. اگرچه فسخ نکاح از جمله دلایل قانونی برای انحلال عقد نکاح محسوب می‌شود، اما اثرات حقوقی آن ممکن است با طلاق متفاوت باشد. به عنوان مثال، در فسخ نکاح، با اعلام فوری اراده فسخ، عقد نکاح به پایان می‌رسد، اگرچه برای تاثیر گذاری حقوقی آن نیاز به مراجعه به دادگاه داریم.

اما طلاق به دلیل بیماری همسر، هر زمانی امکان‌پذیر است که خواهان موردنظر، با ارجاع به بیماری صعب‌العلاج همسر، درخواست طلاق دهد. با این حال، تأمین مهریه به همراه طلاق الزامی است. اگر چه در صورت طلاق قبل از رابطه زناشویی، نیمی از مهر به زن تعلق می‌گیرد، اما در فسخ نکاح، زن از حق دریافت مهر محروم است.

علاوه بر پرداخت مهریه، یکی از اثرات دیگر طلاق به دلیل بیماری همسر، پرداخت سایر حقوق مالی به زن می‌باشد. این حقوق شامل اجرت المثل در طول زمان زندگی مشترک، نحله و سایر مسائل مالی مشابه است. البته، زن در هر صورت موظف است پس از جدایی از شوهر، مدتی طلاق نگه دارد و سپس در صورت تمایل، ازدواج جدیدی را آغاز کند.

فهرست بیماری‌های صعب‌العلاج برای طلاق

در اقسام قبل، شرایط و نحوه طلاق به دلیل بیماری همسر را مورد بررسی قرار داده و اشاره کردیم که بیماری‌های صعب‌العلاج جسمی، روانی و روحی که منجر به اختلال در زندگی مشترک می‌شوند، برای زن حق طلاق ایجاد می‌کنند. اما شوهر می‌تواند بدون نیاز به استناد به بیماری‌های صعب‌العلاج، همسر خود را طلاق دهد.

با این حال، سوالی که مطرح می‌شود این است که آیا یک فهرست مشخص از بیماری‌های صعب‌العلاج که به استناد آنها می‌توان طلاق گرفت، وجود دارد؟

به پاسخ این سوال باید گفت که در قوانین و مقررات مربوطه، لیست خاصی از بیماری‌های صعب‌العلاج آورده نشده است و تنها شرایط بیماری‌های صعب‌العلاج تعریف شده است که در قسمت قبل به آن پرداختیم. به عنوان نمونه، بیماری‌های صعب‌العلاج مانند ایدز یا دیگر بیماری‌های مشابه، انواع سرطان، هپاتیت و بیماری‌های روانی حاد و مواردی از این دست، به شرط ایجاد اختلال در زندگی مشترک، می‌توانند منجر به حق طلاق برای زن شوند.

با این حال، باید به یاد داشت که برخی از بیماری‌های صعب‌العلاج، شرایط فسخ نکاح برای هر دو زن و مرد را ایجاد می‌کنند. به عنوان مثال، اختلالات روانی مانند جنون یا دیوانگی که باعث تغییر در سلامت روان زن یا مرد می‌شود، می‌تواند به شرطی که استقرار داشته باشد، منجر به فسخ نکاح شود.

علاوه بر این، بیماری‌ها و عیوب حضوری در همسر، مانند جذام، برص، قرن، افتضا، زمین‌گیر بودن و یا نابینایی هر دو چشم، به عنوان مواردی از فسخ نکاح از سوی مرد مورد قرار می‌گیرند و همچنین، زن نیز می‌تواند با استناد به اخته بودن، ناتوانی جنسی یا مقطوع بودن آلت تناسلی مرد، عقد ازدواج را فسخ کند.

طلاق به دلیل بیماری همسر

در خصوص این مسئله، سؤالی مطرح می‌شود که در صورتی که طلاق به دلیل بیماری همسر اتفاق بیفتد، وضعیت مهریه زن چگونه است؟ به عبارت دیگر، در صورتی که بخاطر بیماری صعب‌العلاج زن یا مرد، زوجین از یکدیگر طلاق گرفته باشند، آیا مهریه همچنان به زن تعلق می‌گیرد؟

به این پرسش پاسخ دهیم که زن از لحظه انجام عقد ازدواج، مالک مهریه خود می‌شود و حق دارد آن را از شوهر مطالبه کند. به همین جهت، اگر مرد به دلیل بیماری، به همسر خود طلاق دهد، موظف است مهریه را به او پرداخت کند. حتی اگر خود مرد نیز بیماری صعب‌العلاج داشته باشد و همسر درخواست طلاق نماید، مهریه همچنان باید تسویه شود.

با این وجود، در صورتی که بیماری‌های صعب‌العلاج یا به عبارتی عیوب قانونی، پیش از عقد ازدواج وجود داشته و طرف مقابل از این وضعیت باخبر نبوده و نکاح به این دلیل فسخ شود، و اگر رابطه زناشویی بین این دو آغاز نشده باشد، زن حق دریافت مهریه را نخواهد داشت؛ مگر آنکه فسخ نکاح به دلیل عنان یا ناتوانی جنسی مرد باشد، در این صورت تنها نصف مهریه می‌بایست پرداخت گردد.

طلاق به علت بیماری ام اس

در بخش‌های قبلی، شرایط و روش‌های طلاق به علت بیماری‌های صعب‌العلاج از طرف زن و مرد را مورد بررسی قرار دادیم. اما آیا بیماری ام اس، مرد را مجاز به درخواست طلاق می‌کند؟ آیا بیماری ام اس یکی از انواع بیماری‌های صعب‌العلاج محسوب می‌شود؟ در پاسخ به این سؤال، باید گفت که طلاق به دلیل بیماری ام اس، امکان‌پذیر است و اگر مرد به این بیماری مبتلا شود، همسر می‌تواند با استناد به آن، درخواست طلاق به دلیل عسر و حرج داشته باشد. اگر دادگاه شرایط عسر و حرج را تأیید کند، حکم طلاق صادر خواهد شد.

از سوی دیگر، شوهر نیز می‌تواند به دلیل بیماری ام اس، همسر خود را طلاق دهد. با این‌که حق طلاق اصولاً با مرد است و نیازی به استناد به بیماری ام اس در زن برای طلاق نخواهد بود. در هر حال، در صورتی که زن به دلیل بیماری ام اس طلاق بگیرد، تمام حقوق مالی زن به وی پرداخت خواهد شد.

حکم طلاق زن وسواسی

یکی از بیماری‌هایی که ممکن است منجر به ایجاد اختلاف در زندگی زناشویی شود، بیماری وسواس می‌باشد. این بیماری در برخی موارد می‌تواند رشد و توسعه یابد و زندگی زناشویی را به مختل کننده تبدیل کند. سوالی که ممکن است مطرح شود، این است که حکم طلاق برای زن وسواسی چیست؟ آیا وسواس زن می‌تواند از شرایط طلاق از طرف مرد محسوب شود؟

در پاسخ به این سؤال، باید بیان کرد که بر اساس قوانین مدنی، طلاق کاملاً به اراده مرد وابسته است و وقتی که او بخواهد، می‌تواند درخواست طلاق را ارائه دهد، و نیازی نیست که در دادگاه، وسواس زن را اثبات کند. با این حال، طلاق از سوی مرد امکان‌پذیر است تا زمانی که تمام حقوق مالی زن، شامل مهریه، نحله، اجرت المثل در طول زندگی مشترک، نصف دارایی‌ها و هر آنچه پس از ازدواج به دست می‌آید، به زن پرداخت شود.

سوالات متداول

۱- طلاق به دلیل بیماری همسر

بله، طلاق به دلیل بیماری همسر امکان‌پذیر است. در واقع، مردان برای طلاق دادن از زوجه خود نیازی به استناد به بیماری زن ندارند. اما در قانون، شرایطی تعیین شده‌اند که به زنان اجازه می‌دهد به خاطر بیماری صعب العلاج همسرشان درخواست طلاق کنند. جزئیات این شرایط و موارد مرتبط را می‌توانید در مقاله مطالعه نمایید.

۲- شرایط طلاق به دلیل بیماری صعب العلاج همسر چیست؟

بر اساس قانون مدنی، زمانی که مرد به یکی از بیماری‌های صعب العلاج از جمله بیماری‌های روانی، بیماری‌های سرایت کننده یا سایر بیماری‌هایی که زندگی مشترک را تحت تأثیر قرار می‌دهد، مبتلا شود، زن می‌تواند دادخواست طلاق را ارائه دهد. شرایط و جزئیات این موضوع را می‌توانید در مقاله مطالعه نمایید.

۳- نحوه طلاق به استناد بیماری‌های صعب العلاج چگونه است؟

برای طلاق به استناد به بیماری‌های صعب العلاج، خواهان طلاق (که معمولاً خانم‌ها هستند) باید به یکی از دفاتر خدمات قضایی مراجعه کرده و دادخواست طلاق را تهیه کنند. سپس باید مدارک و مستندات مربوط به بیماری صعب العلاج همسر خود را به دادگاه ارائه دهند. مراحل این نحوه طلاق به تفصیل در مقاله شرح داده شده است.

دریافت مشاوره 

شما می توانید برای دریافت مشاوره از موسسه حقوقی وکیل من با شماره ۸۷۲۰ ۶۰۰ ۰۹۱۲ تماس بگیرید و یا به بخش تماس با وکیل من مراجعه کنید.