مطالبه ی هدایای نامزدی

قول ازدواج
از نظر قانون ایران، قول نکاح یا نامزدی نکاح مباح تلقی می شود (نکاح مباح نکاحی است که هر یک از طرفین در هر زمان می توانند آن را فسخ کنند، مانند وکالت) و ایجاد صیغه. ضمانت (رابطه زناشویی ناشی از ازدواج) حتی اگر تمام یا قسمتی از مهریه پرداخت شده باشد. از آنجایی که نکاح از عقد مهم شمرده می شود، قانونگذار به طرفین فرصت داده است تا هر زمان که بخواهند از عقد نکاح منصرف شوند و از نظر قانونی امکان اجبار آنها به ازدواج وجود ندارد.

اما در صورت مقصر بودن یکی از نامزدها، نامزد دیگر می تواند با رعایت قانون نسبت به مطالبه هدایای نامزدی اقدام کند. در ادامه به استرداد و مطالبه هدایایی که زن و مرد در این مدت به یکدیگر می دهند پرداخته شده است. در صورت داشتن هرگونه ابهام و سوال با ما تماس بگیرید تا وکلای خانواده گروه وکلای دادگستری ایران اطلاعات لازم را در اختیار شما قرار دهند.

ادعای هدایای نامزدی
تقاضا برای هدایای نامزدی:
ماده ۱۰۳۷ قانون مدنی در مورد مطالبه هدایای نامزدی است. بر اساس این ماده «هر یک از نامزدها می‌تواند هدایایی را که برای نامزدی به طرف مقابل یا پدر و مادرش داده است مطالبه کند و در صورت موجود بودن هدایایی در غیر این صورت مستحق قیمت آن خواهد بود. هدایایی که معمولاً نگهداری می شوند، مگر اینکه آن هدایا بدون تقصیر طرف مقابل تلف شده باشد.» طبق این مقاله:

۱-این ماده فقط در مورد هدایای رد و بدل شده بین طرفین در مرحله خواستگاری و عقد ازدواج قابل ذکر است.
۲-از آنجا هدایای ضمن عقد در عقد هبه قرار می گیرد، طرفین نمی توانند برای هدایایی که در دوران عقد به یکدیگر می دهند به این ماده مراجعه کنند.* اگر شخصی پولی را مجانی به دیگری بدهد معمولاً به آن هدیه می گویند. اما از نظر حقوقی این عمل عقد هبه است. در صورتی که ثابت شود اقلامی که به عنوان هدیه داده می شود هدایایی هستند در این صورت قابل استرداد نیستند. در عوض در هبه شرط معاوضه وجود دارد، به عبارت دیگر واقف (هبه دهنده) مال خود را در ازای دریافت مال یا خدمات به گیرنده (کسی که هدیه برای او انجام شده است) می سپارد.

۳-این دعوا در صلاحیت دادگاه خانواده است و باید دادخواست استرداد هدایای نامزدی را به این دادگاه تقدیم کنید.
دادگاه خانواده یک دادگاه تخصصی است و فقط به دعاویی رسیدگی می کند که طبق قانون در صلاحیت آن است. کلیه دعاوی خانوادگی از قبیل دعاوی طلاق و حضانت و … در صلاحیت دادگاه خانواده است.

تفاوت هدایای نامزدی مصرفی و غیر مصرفی چیست؟
هدایای مصرفی: در صورتی که یکی از نامزدها به نامزد خود هدیه مصرفی مانند شیرینی بدهد، طبیعی است که این اموال به قصد مصرف و منفعت داده شده باشد. در نتیجه هیچ یک از طرفین نمی توانند استرداد چنین هدایایی را درخواست کنند.
هدایای غیر مصرفی: از آنجایی که این هدایا قابلیت ماندگاری و نگهداری دارند و به شکلی نیستند که با یک بار استفاده از بین بروند، ارزش بیشتری دارند. برای مثال می توان به حلقه نامزدی اشاره کرد که در صورت به هم خوردن نامزدی می توان آن را از طرف مقابل مطالبه کرد.
تلف مال غیر قابل مصرف: در صورتی که تلف این دسته از اموال ناشی از تقصیر نبوده باشد، قیمت روز تلف شده باید پرداخت شود و در صورت عدم تقصیر مسئولیتی بر پرداخت آن نخواهد داشت.

اهدای هدایایی از سوی بستگان نامزد:
ماده ۱۰۳۷ قانون مدنی در مورد مطالبه هدایا از نامزدها از یکدیگر یا اولیای دم است. بنابراین برای استرداد هدایای بستگان نامزدها نمی توان به این ماده مراجعه کرد. این هدایا مشمول مقررات هدیه هستند.

فوت یکی از نامزدها و استرداد هدایا
طبق ماده ۱۰۳۸ قانون مدنی در صورت فوت یکی از نامزدها در صورت تضییع هبه نمی توان قیمت آن را مطالبه کرد. بنابراین در صورتی که هدیه، هدیه مالی قابل نگهداری باشد (مانند انگشتر) و به دلیل تقصیر گیرنده هدیه تلف شود. و با فوت یکی از نامزدها نامزدی به هم می خورد، امکان مطالبه قیمت هبه منتفی است اعم از آن که میت هدیه دهنده باشد یا گیرنده. در مورد هدایای تلف شده، هدیه دهنده مستحق قیمتی است که در زمان مطالبه هبه بوده است نه قیمتی که در زمان هبه یا قیمتی که در زمان شکسته شدن نامزدی بوده است.

وکیل برای استرداد هدایای نامزدی:
از آنجایی که طرح دعوا و مطالبه هدایای نامزدی مستلزم شناخت کامل قوانین و مقررات مرتبط با این موضوع است، پیشنهاد می کنیم برای جلوگیری از اتلاف وقت و هزینه های اضافی، قبل از هر اقدامی با متخصص حقوق خانواده مشورت کنید. مشاوره وکلای متخصص خانواده گروه وکلای دادگستری ایرانیان با تجربه لازم و رعایت مقررات آماده ارائه خدمات حقوقی به شما عزیزان می باشد که می توانید بصورت حضوری و یا تلفنی با شماره ۰۲۱۴۷۷۸۳ به صورت رایگان از آنها استفاده نمایید.

روند رسیدگی به هدایای نامزدی:
بدین منظور لازم است جنابعالی به عنوان مدعی دلایل و مدارک لازم در خصوص مالکیت و خرید هدایا را به دادگاه ارائه و دلایل لازم را که حاکی از تحویل هدایا به طرف مقابل باشد ضمیمه نمایید. پس از بررسی اسناد و مدارک توسط دادگاه، در صورت موجود بودن هدایا، حکم به استرداد و در صورت مفقود شدن هدایا، به پرداخت آن محکوم می شود. مرجع قضایی صالح برای رسیدگی به این موضوع شورای حل اختلاف یا دادگاه خانواده است. از آنجایی که رابطه نکاح بین طرفین هنوز برقرار نشده است، دادخواست باید در محل سکونت طرف مقابل تقدیم شود.

مدارک و مدارک مورد نیاز برای مطالبه هدایا در دوران نامزدی:
شما می توانید مواردی مانند فاکتورها و شهادت شاهد را به عنوان مدرک ذکر کنید. برای ثبت این دادخواست باید در سامانه ابلاغ الکترونیک ثنا ثبت و از طریق دفاتر خدمات قضایی دادخواست ارسال کنید.

شرایط پس گرفتن هدایا در دوران عقد چیست؟
برای این منظور لازم است هدیه مفقود و در دسترس نباشد. مثلاً در موردی که اتومبیل هدیه ای است که مرد در دوران عقد به همسرش داده و به دلایلی مانند تصادف تلف و از بین رفته است، حتی اگر ثابت شود که مقصر بوده است، قابل استرداد نیست. برای از بین بردن ماشین که خلاف آن هدیه ای است که قبل از عید داده می شود.
کالا یا پول توسط ما پرداخت نشده است. به گونه ای که برای هدیه کالا یا پولی دریافت نمی شد و اگر قرار بود پول یا کالایی داده شود این کار انجام نمی شد. در چنین شرایطی اگر هدیه دهنده انگشتر را داده باشد و در ازای آن ساعت را دریافت کرده باشد، امکان پس گرفتن هدیه توسط هدیه دهنده منتفی است و هیچ رجوعی وجود نخواهد داشت.
در نهایت اگر هدیه گیرنده خودروی دریافتی خود را رهن کرده یا فروخته باشد، هدیه دهنده نمی تواند پولی را که اهدا کرده است مطالبه کند. به همین ترتیب، در صورتی که در حالت اولیه هدیه تغییراتی ایجاد شده باشد یا اینکه هدیه به کالای دیگری تغییر کرده باشد.

شرایط استرداد طلا در مطالبه هدایای نامزدی:
در صورتی که جواهر و طلا در دوران نامزدی و عقد داده شده و در نهایت عقد واقع شده باشد، زیرا زیورآلاتی که مشمول هبه ماده ۸۰۳ قانون مدنی در دوران زندگی مشترک است، در این صورت حتی با ارائه فاکتور جواهرات، غیر قابل استرداد است. در نهایت در صورتی که طلا موجود باشد و به شخص دیگری منتقل نشده باشد و یا تغییری در آن صورت نگرفته باشد، زوجین فقط با ارائه فاکتور می توانند آن را مطالبه کنند.

در صورت نیاز می توانید برای دریافت مشاوره کاملا رایگان از وکیل من با شماره ۸۷۲۰-۶۰۰-۰۹۱۲ تماس بگیرید.