منظور از ممنوع الخروج کردن زوج بخاطر پرداخت مهریه
ممنوع‌الخروج یا ممنوع‌الخروجی به معنای محدود کردن یا ممانعت زوج از خروج از کشور به دلیل عدم پرداخت مهریه است. این اقدام به منظور تضمین پرداخت مهریه توسط زوج به همسر ایجاد می‌شود. اگر زن (همسر) به هر دلیلی مهریه ازدواج خود را از طرف شوهر تعیین کرده باشد و شوهر به تعهدات مالی خود نسبت به پرداخت مهریه عمل نکند، می‌تواند همسر را از خروج از کشور ممانعت کند تا زمان پرداخت مهریه.
این اقدام در برخی کشورها به عنوان یک ابزار حقوقی مورد استفاده قرار می‌گیرد تا زنان تضمین داشته باشند که مهریه ای که به عنوان حق مالکیت و مالی برای آنها تعیین شده است، به آنها پرداخت می‌شود. این اقدام به ویژه در مواردی که شوهر از پرداخت مهریه تماشایی یا ترتیبی اجتناب می‌کند، می‌تواند به حمایت از حقوق زنان کمک کند و مهریه را به عنوان یک حق مالکیتی محافظت کند.
ممنوع الخروج کردن زوج بابت مطالبه مهریه از طریق اجرای ثبت
(منظور از ممنوع الخروج کردن زوج بخاطر پرداخت مهریه)ممنوع‌الخروج یا ممنوع‌الخروجی عموماً توسط دادگاه‌ها در نظر گرفته می‌شود و باید به صورت قانونی و با رعایت مقررات مربوطه اجرا شود. در صورتی که شوهر پس از تعیین مهریه ازدواج توافق شده، اقدام به ممانعت از خروج همسر کند و به تعهدات مالی خود نسبت به پرداخت مهریه عمل نکند، همسر می‌تواند از طریق مراجع حقوقی و دادگاه‌ها از حق خود برای دریافت مهریه دفاع کند و اجرای ممنوع‌الخروجی را بخواهد.
با توجه به ماده‌های قانون محکومیت های مالی، ممکن است زن (محکوم له) که حق مهریه را پس از صدور رای محکومیت مهریه در دعوی حقوقی مطالبه کرده باشد و مهریه پرداخت نشده و یا تقسیط نشده باشد، از دادگاه مربوطه تقاضای صدور قرار ممنوع الخروج کردن زوج (شوهر) را کند. این ماده‌ها به زن اجازه می‌دهد تا مشروط به پرداخت مهریه یا اثبات اعسار زوج، قرار ممنوع الخروج را صادر کند. همچنین در صورتی که زوج تامینی مناسب به تشخیص دادگاه ارائه دهد، ممنوعیت خروج از کشور رفع می‌شود. جهت اطلاعات بیشتر به مواد ۳، ۶ و ۲۳ قانون محکومیت مالی مصوب ۱۳۹۳ مراجعه شود.
اگر زن مطالبه مهریه خود را تا اجرای حکم یا پذیرفته شدن دعوای اعسار زوج (شوهر) به دلیل نداشتن مال نتواند تامین کند، ممکن است محکوم علیه به تقاضای محکوم له صادر قرار ممنوع الخروج شود و حبس شود. در صورتی که محکوم علیه ظرف مهلت مقرر در ماده ۳ حق اقامه دعوای اعسار خود را ارائه دهد و با ارائه صورت کلیه اموال خود اقدام به ثابت کردن اعسار کند، حبس نخواهد شد مگر اینکه دعوای اعسار مسترد یا به موجب حکم قطعی رد شود.
نکته مهم این است که اگر زن تا پایان مهلت مقرر در ماده ۳ اقدام به تقاضای صدور قرار ممنوع الخروج کردن محکوم علیه نماید و موفق به استناد به تامین مناسب (کفیل یا وثیقه) یا جلب رضایت محکوم له نشود، دادگاه با صدور قرار قبولی وثیقه یا کفیل تا روشن شدن وضعیت اعسار از حبس محکوم علیه خودداری و او را آزاد می‌کند. در صورت رد دعوای اعسار به موجب حکم قطعی، به کفیل یا وثیقه گذار ابلاغ می‌شود که ظرف مهلت بیست روز پس از ابلاغ واقعی نسبت به تسلیم محکوم علیه اقدام کند. در صورت عدم تسلیم ظرف مهلت مذکور، با تصمیم دادستان یا رئیس دادگاهی که حکم تحت نظر آن اجراء می‌شود، نسبت به استیفای محکوم به و هزینه‌های اجرائی از محل وثیقه یا وجه الکفاله اقدام می‌شود.
همچنین دادگاه می‌تواند در موارد خاصی مثل سفر واجب یا سفرهای درمانی ضروری به محکوم علیه اجازه خروج از کشور را موقتاً بدهد. این اجازه ممکن است با تشخیص دادگاه بر اساس مستندات مربوطه و استدلال معتبر اعطا شود.
با توجه به اینکه زن (محکوم له) می‌تواند با داشتن سند رسمی مهریه، از طریق اجرای اداره ثبت اسناد نیز مطالبه مهریه کند، اقدام به رفتن به دفتر ازدواجی که در شناسنامه و عقد نامه ثبت شده و نکاح را ثبت کرده است را می‌نماید. در این دفتر ازدواجی، تقاضای صدور اجرائیه را ارائه کرده و پس از صدور اجرائیه به اداره اجرای ثبت اسناد مراجعه می‌کند. در این مرحله، اموال زوج را می‌توان توقیف کرد و او را ممنوع الخروج کرد.
برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص ممنوع الخروج کردن زوج برای مطالبه مهریه از طریق اجرای ثبت، به ماده ۱۷ قانون گذرنامه مصوب ۱۳۵۱ و ماده ۲۰۱ آئین نامه اجرای اسناد رسمی لازم الاجرا مصوب ۱۳۸۷ مراجعه کنید.
اصول اجرایی اداره اجرای ثبت تهران به این صورت است که اگر حکم اعسار زوج از پرداخت مهریه صادر شده باشد و زوج پیش پرداخت مشخص شده در حکم و بخشی از اقساط را پرداخته باشد، با تقاضای مرد، ممنوع الخروجی او را رفع می‌کند.
بعضی از زن‌ها (محکوم له) ممکن است مقداری از مهریه را از دادگاه مطالبه کرده و مقداری دیگر را از طریق اجرای اداره ثبت درخواست داده باشند. در این حالت، باید برای قسمت از مهریه که از طریق ثبت اقدام شده دادخواست تقسیط مهریه مستقل را به دادگاه ارائه داد. البته در برخی موارد مشاهده شده که تقسیط مهریه از طریق دادگاه نیز تأثیر موثری در رفع ممنوع الخروجی زوج در اداره ثبت داشته است.
رای وحدت رویه شماره ۷۲۳ هیات عمومی دیوان عالی کشور
(منظور از ممنوع الخروج کردن زوج بخاطر پرداخت مهریه)با استناد به مواد ۲۰، ۲۱ و ۳۷ قانون اعسار مصوب سال ۱۳۱۳، ضوابط مهمی در خصوص تقسیط مهریه و رفع ممنوع الخروجی زوج برای مطالبه مهریه از طریق اجرای ثبت وجود دارد. بر اساس این ضوابط، اگر زن (مدیون) سند لازم الاجرا را که منتهی به صدور اجراییه از سوی اداره ثبت گردیده است، از پرداخت وجه مهریه به ادعای اعسار معاف باشد و ادیان با این موافق نباشند، زن (مدیون) می‌تواند درخواست تقسیط مهریه را به دادگاه صالح مطرح کند. این اجرا در صورتی که میزان پرداخت‌ها واحدهای دارایی‌های مدیون را در دادگاه اثبات کند، برای طرفین معتبر است. با توجه به تطابق نظرات بخش بیست و چهارم دیوان عالی کشور با این مطلب و به اکثریت آراء، این رویه در کلیه شعب دیوان عالی کشور و دادگاه‌ها الزامی است و مطابق ماده ۲۷۰ قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور کیفری برای موارد مشابه الزامی می‌باشد.
در تطبیق با رویه فعلی اداره اجرای ثبت تهران، رفع ممنوع الخروجی پس از تقسیط مهریه با درخواست زوج یا وکیل او صورت می‌پذیرد. بنابراین حکم اعسار در رفع ممنوع الخروجی اثرگذار است. اما نکته مهمی که باید به آن توجه شود، نیم عشر دولتی است که در اداره ثبت به مشکل خورده است. برای رفع ممنوع الخروجی، زوج می‌بایست نیم عشر دولتی را پرداخت کند که ممکن است در برخی موارد مبلغی قابل تامل باشد. البته اگر همکاری با کارشناس حقوقی اداره ثبت و ریاست محترم اجرای ثبت انجام شود، راهکارهای قانونی برای کاهش این مبلغ قابل ارائه است. اما اگر نیم عشر مشخص شده و نهایی شود، باید مبلغ مذکور را پرداخت کرد تا زوج بتواند از کشور خارج شود.
متاسفانه مشکل اصلی این است که در اغلب موارد زوج (شوهر) از وجود ممنوع الخروجی خود باخبر نمی‌شود و باید قبل از هرگونه تدابیر، به این مسئله توجه کند. تصور کنید
که مردی بلیط سفر خارج از کشور را تهیه کرده و در هنگام خروج از کشور، به طور ناگهانی متوجه ممنوع الخروجی خود می‌شود؟ این مسئله ممکن است به دلیل کار ضروری یا مقیم بودن خارج از کشور وجود داشته باشد.
آدرس زوج (مدیون) که در عقدنامه ثبت شده است، بسیار حائز اهمیت است. اگر زوج آدرس خود را تغییر داده است، بهتر است به دفتر ازدواجی که عقد نکاح را ثبت کرده مراجعه کرده و تغییر آدرس خود را اعلام کند. همچنین می‌توان از دفترخانه ازدواجی که عقد نکاح ثبت شده است، سوال کنید که آیا تقاضای صدور اجراییه برای مهریه شما صورت گرفته است یا خیر.
دریافت مشاوره
اگر به دنبال راهکارهای حقوقی برای مسائل خاص خود هستید و نیاز به مشاوره حرفه‌ای دارید، ما آماده‌ایم تا به شما کمک کنیم. به عنوان موسسه وکیل من با تیمی از وکلای مجرب و متخصص در امور حقوقی فعالیت می‌کنیم و می‌توانیم شما را در مسائل حقوقی مختلف همچون مهاجرت، خانواده، کیفری، مالی و … راهنمایی کنیم.
از مزایای مشاوره حقوقی با موسسه وکیل من عبارتند از:
۱٫ تیمی متخصص و با تجربه: وکلای ما تجربه کافی در زمینه‌های مختلف حقوقی دارند و می‌توانند به شما راهکارهایی موثر ارائه دهند.
۲٫ مشاوره حضوری یا آنلاین: می‌توانید برای مشاوره به صورت حضوری به دفتر ما مراجعه کنید یا از طریق روش‌های آنلاین با ما تماس بگیرید.
۳٫ رعایت کامل حریم خصوصی: همه اطلاعات شما به صورت محرمانه و مطمئن نگهداری می‌شود.
۴٫ مشاوره همراه با تفسیر قوانین: وکلای ما به طور دقیق قوانین را برای شما تفسیر می‌کنند و ابهامات را برطرف می‌کنند.
۵٫ راهنمایی در تصمیم‌گیری: با بررسی جزئیات پرونده‌های حقوقی شما، ما بهترین راهکارهای حل مسائل را برایتان پیشنهاد می‌دهیم.
برای هماهنگی و تعیین وقت ملاقات، با ما تماس بگیرید و یا اطلاعات تماس خود را از طریق ایمیل یا پیامک به ما ارسال کنید تا تیم ما با شما تماس بگیرند.
تیم وکیل من با افتخار منتظر ارائه خدمات حقوقی به شماست.