وکیل سرقت
اجرای حد در صورت تعدد جرم سرقت :
۱- در سرقت اول ؛ قطع چهار انگشت دست راست سارق از انتهای انگشتان .
۲- برای بار دوم ؛ پای چپ سارق از پایین برآمدگی آن بنحوی که نصف قدم و مقداری از محل مسح باقی بماند قطع میگردد .
۳- در مرتبه سوم ؛ سارق به حبس ابد محکوم میگردد .
۴- درمرتبه چهارم در زندان اگر سارق مرتکب سرقت شود ، اعدام می شود .
****************
دوم – سرقت های تعزیری :
در فقه اسلامی سرقت های تعزیری به اقسام ذیل معرفی شده است ؛
۱- مستلب : کسی است که مال را بطور علنی و آشکار می رباید . مستلب غیر از سارق است و لذا عنوان سارق برچنین کسی‌منطبق نیست. مصداق بارزاین نوع ربایندگی کیف زنی درعصرحاضراست .
۲- مختلس : کسی است که مال را پنهان می رباید و فرار می کند ، مختلس رباینده مال از غیر حرزاست در حالت غفلت صاحب مال .
۳- محتال : کسی است که کلاهبرداری کند و مال مردم را به حیله ببرد . مثل اینکه سند دروغی جعل کند و بدین وسیله مال دیگران را ببرد .
۴- منبج : کسی که بوسیله گیج و بیهوش نمودن شخصی مال او را برباید .
۵- طرار : کسی است که با تردستی از جیب و لباس تن کسی مالی را سرقت کند .
۶- خیانت در امانت : هرگاه شخص امین سوء استفاده نماید و مالی را که بدو سپرده شد برباید خائن در امانت قلمداد میگردد .
جرم کیف زنی و جیب بری :
از انواع سرقت تعزیری است . که اگر ربودن مال همراه با ضرب و جرح باشد مرتکب به هر دو مجازات محکوم می شود . به عبارت دیگر کیف زنی و جیب بری اثبات و وضع ید مرتکب بر مال دیگری و بردن آن مال از طریق غافل گیری بطور علنی و آشکارا در حالیکه سرقت غیر قابل پیش بینی باشد . مجازات جرم کیف زنی و جیب بری حبس و شلاق است .
نکته : جرم کیف زنی و جیب بری از جرائم عمدی است که احراز قصد مجرمانه از کیفیت عمل متهم مشخص می شود و لذا نیازی به اثبات ندارد .
مجازات سرقت تعزیری :
– سرقتی که فاقد شرایط اجرای مجازات حد باشد و موجب اخلال در نظم یا خوف شده یا بیم تجری مرتکب یا دیگران باشد ، گرچه شاکی نداشته یا شاکی گذشت نموده باشد مجازاتش حبس تعزیری خواهد بود .
– معاونت در سرقت تعزیری مجازات حبس دارد .
مجازات شروع به جرم سرقت تعزیری :
حسب ماده ۶۵۵ قانون مجازات اسلامی شروع به جرم سرقت های مندرج در مواد ۶۵۴-۶۵۱ مجازات حبس و شلاق دارد . لذا صرف شروع به سرقت در غیر موارد مذکور در مواد مشارالیهم مجازات ندارد .
| نکته : در تمام موارد سرقت تعزیری سارق علاوه برمجازات ، به رد عین و درصورت فقدان عین مال مسروقه به رد مثل یا قیمت آن و جبران خسارت وارده محکوم میگردد . |
**********
جرم تحصیل یا مخفی یا قبول یا معامله نمودن مال مسروق :
هر کس با علم و اطلاع یا با وجود قرائن اطمینان آور به اینکه مال در نتیجه ارتکاب سرقت بدست آمده است را به نحوی تحصیل یا مخفی یا قبول نماید یا مورد معامله قرار دهد به حبس و شلاق محکوم خواهد شد .
جرم راهزنی :
– راهزنی عبارت است از گرفتن اموال مسافرین و عابرین در راهها ضمن غافلگیری و تهاجم مسلحانه .
– سارق مسلح و راهزن هرگاه با اسلحه امنیت مردم یا جاده را برهم زند و رعب و وحشت ایجاد کند محارب محسوب شده و به یکی از کیفرهای ذیل محکوم می شود :
۱- قتل .
۲- آویختن به دار .
۳- قطع دست راست و پای چپ .
۴- تبعید به دیاری دیگر .
شرایط و ارکان راهزنی :
۱- محل وقوع جرم سرقت راهزنی و مسلحانه باید یکی از راههای خارج شهر یا روستا باشد .
۲- سلاح راهزن اعم از سلاح سرد مثل شمشیر و یا گرم مثل تفنگ باشد .
۳- کمین کردن و غافلگیر ساختن و تهاجم علنی به عابرین .
۴- مقید نبودن سارقین به تعداد معین ، راهزن می تواند حتی یک نفر باشد .
۵- تقدیم حفظ امنیت راهها بر حفظ اموال در اقدام مامورین .
۶- غیرقابل گذشت بودن حد محاربه و افساد فی الارض .
سرقت مسلحانه از بانکها و نظایر آن :
سرقت مسلحانه از بانک ها و صرافی ها و نظایر آن مجازات حبس ابد یا اعدام دارد .
سوم – جرم سرقت و مجازات آن در قانون مجازات اسلامی :
در قانون مجازات اسلامی در دو محل سخن از جرم سرقت و مجازات های آن شده ؛ یکی در باب هشتم با عنوان حد سرقت از ماده ۱۹۷ تا ۲۰۳ در کتاب حدود که در آن پس از تعریف سرقت مستلزم اجرای مجازات حد ، شرایط سرقتی که موجب حد می شود را در شانزده بند (شرط) ذکر نموده است و آنگاه راههای ثبوت سرقت حدی را و شرایط اجرای حد را بیان داشته است و در آخر حد سرقت را در مراتب چهارگانه برشمرده است . که این عناوین بصورت پراکنده در بخشهای پیشین بنحو اختصار بیان گردید .
در فصل بیست و یکم با عنوان «سرقت و ربودن مال غیر » ازماده ۶۵۱ تا ماده ۶۶۷ بار دیگر مبحث سرقت و مجازات های آنرا مطرح نموده است . که بدنبال نگاهی به این مواد خواهیم داشت .
نگاهی به جرم سرقت مستلزم تعزیر در قانون مجازات اسلامی :
ماده ۶۵۱ : [هرگاه سرقت جامع شرایط حد نباشد ولی مقرون به تمام پنج شرط ذیل باشد ، مرتکب از پنج تا بیست سال حبس و تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم می گردد .]
شرایط پنج گانه :
۱- سرقت در شب واقع شده باشد .
۲- سارقین دو نفر یا بیشتر باشند .
۳- یک یا چند نفر از آنها حامل سلاح ظاهر یا مخفی بوده باشند .
۴- از دیوار بالا رفته یا حرز را شکسته یا کلید ساختگی به کار برده یا اینکه عنوان یا لباس مستخدم دولت را اختیار کرده یا برخلاف حقیقت خود را مامور دولتی قلمداد کرده یا در جایی که محل سکنی یا مهیا برای سکنی یا توابع آن است سرقت کرده باشند .
۵- در ضمن سرقت کسی را آزار یا تهدید کرده باشند .
توضیح :
– درصورتی سارق یا سارقین به مجازات مذکور درماده ۶۵۱ محکوم می شوند که سرقت همه پنج شرط اخیر الذکر را دارا باشد .
– مجازات شروع به سرقت های مذکور در مواد ۶۵۴-۶۵۱ قانون مجازات اسلامی مصداق داشته وشروع کننده به سرقت ها از نوع مذکور در مواد اخیر الذکر به مجازات حبس تا ۵ سال و شلاق تا ۷۴ ضربه محکوم خواهند شد .
ماده ۶۵۶ : [درصورتی که سرقت جامع شرایط حد نباشد و مقرون به یکی از شرایط زیر باشد مرتکب به حبس از شش ماه تا سه سال و تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم می شود :]
شرایط شش گانه :
۱- سرقت درجایی که محل سکنی یا مهیا برای سکنی یا در توابع آن یا در محل های عمومی از قبیل مسجد و حمام و غیر اینها واقع شده باشد .
۲- سرقت درجایی واقع شده باشد که به واسطه درخت یا بوته یا پرچین یا نرده محرز بوده و سارق حرز را شکسته باشد .
۳- درصورتی که سرقت در شب واقع شده باشد .
۴- سارقین دو نفر یا بیشتر باشند .
۵- سارق مستخدم بوده و مال مخدوم خود را دزدیده یا مال دیگری را در منزل مخدوم خود یا منزل دیگری که به اتفاق مخدوم به آنجا رفته یا شاگرد یا کارگر بوده و یا درمحلی که معمولاً محل کار وی بوده از قبیل خانه ، دکان ، کارگاه ، کارخانه و انبار سرقت نموده باشد .
۶- هرگاه اداره کننده هتل و مسافرخانه و کاروانسرا و کاروان و بطور کلی کسانیکه به اقتضای شغل اموالی در دسترس آنان است تمام یا قسمتی از آن را مورد دستبرد قرار دهند .
۷- توضیح : – برای محکومیت و مجازات سارق تحقق یکی از شروط ششگانه کافیست .
– شروع به جرم سرقت در این قبیل سرقت ها مصداق و مجازات ندارد .